Joga – aktywność fizyczna dla zdrowego ciała i spokojnego ducha

Co nazywamy jogą? Kilka istotnych informacji

Holistyczne oddziaływanie jogi na organizm człowieka sprawia, że trudno ją jednoznaczni zdefiniować. Z jednej strony często wspomina się o niej jako formie aktywności ruchowej, która umożliwia oddziaływanie jednakowo na ciało i umysł. Kolebkę jogi stanowią Indie, gdzie przez setki lat i wiele pokoleń była uprawiana jako forma codziennych treningów fizycznych i duchowych –  jednym z głównych założeń jogi jest znalezienie optymalnego balansu między emocjami i ruchem, ograniczenie nadmiernego pędu ciała oraz stopniowe dążenie do uzyskiwania coraz to lepszych rezultatów życiu osobisty i zawodowym.

Joga jako słowo jest rozpatrywane w trzech wymiarach:

• opanowania – poznanie własnych popędów i pragnień, które należy ujarzmić na drodze do kompletnej samorealizacji
• drogi/podróży – przyjęcia odpowiednich norm i regularnych praktyk, które pozwolą na większą efektywność dla uzyskania optymalnego połączenia między ciałem, duszą i psychiką; jogini często wskazują, że ten proces trwa do końca życia i każdego dnia mamy okazję stawać się coraz to lepszą wizją siebie
• zjednoczenia – wyrobienie integralności i kompatybilności ciała wraz z umysłem, co pozwoli na łatwiejsze zrozumienie otaczającego nas świata oraz otworzenie się przed nim na nowe doświadczenia

Popularność jogi zaczęła rosnąć wraz z upływem lat, aby osiągnąć status jednej z najchętniej wybieranych „metod treningowych” czy aktywnych form spędzania wolnego czasu. Dziś oprócz samodzielnych szkół i klubów, zajęcia z jogi stanowią częstą pozycję w ofertach klubów fitness czy siłowni. Począwszy od treningów grupowych, przez ćwiczenia indywidualne, a skończywszy na zbiorowych treningach organizowanych na wolnym powietrzu (często przyjmujące form warsztatów lub obozów, które są zwykle realizowane w zacisznym miejscu i w okolicznościach pięknej przyrody dla jeszcze większego spokoju oraz łatwiejszego wyciszenia).

Co warto wiedzieć przed pierwszymi zajęciami?

• Posiłek zjedz najpóźniej 2 godziny przed rozpoczęciem ćwiczeń – joga pochłania mnóstwo energii, której dostarczymy wraz z dietą, ale nie możemy dopuścić do przesadnego obciążenia żołądka zalegającym jedzeniem
• Wybierz wygodny i dobrze dopasowany strój – znacznie lepszym rozwiązaniem okażą się sportowe legginsy, które przylegają do ciała i są wykonane z elastycznego materiału; asany w jodze wymagają od ćwiczącego sporej swobody, która nie może być ograniczona przez ubrania krępujące ruchy
• Trening jogi jest wykonywany jedynie w skarpetach, co umożliwia znacznie lepsze poczucie ruchu i kontakt z podłożem. Zainwestuj we własną matę do ćwiczeń oraz kostkę do jogi – nie tylko z uwagi na wygodę, ale i zachowanie bezpieczeństwa związanego z higieną czy odpornością
• Pomocnym gadżetem okaże się kostka do jogi. Niewielki i lekki przyrząd wykonany z miękkiej, lecz wytrzymałej pianki może mieć wartościowe znaczenie podczas prób wykonywania niektórych pozycji.

Co daje joga? Przekonaj się o wielu korzyściach!

Co sprawia, że joga spotyka się z tak wielką aprobatą wśród wielu osób? Asany (ćwiczenia) oraz pozycje wykonywane podczas treningów jogi w kompleksowy i niesamowicie pozytywny sposób oddziałują na człowieka. Dzięki temu każda sfera życia odnosi liczne korzyści, a w konsekwencji codzienne funkcjonowanie zyskuje zupełnie nowej jakości.

Pozytywne aspekty jogi dla zdrowia i kondycji fizycznej

Nie ulega wątpliwościom,  że asany pozwalają na zaangażowanie całego ciała i aktywację szeregu grup mięśniowych – w tym także głębokich mięśni posturalnych, które są odpowiedzialne za stabilizację ciała (tzw. core) i utrzymanie prawidłowej sylwetki. Ćwiczenia i pozycje w jodze stanowią idealny sposób na wzmacnianie osłabionych grup mięśniowych, przy czym jednocześnie umożliwiają rozluźnienie nadmiernie napiętych i przykurczonych struktur. Niejednokrotnie osoby decydujące się na jogę odczuwają mniejsze dolegliwości bólowe, zwłaszcza w okolicach kręgosłupa (np. lędźwiowego, co jest częstym następstwem długotrwałego przesiadywania przy komputerze i pracy za biurkiem).

Inną i równie wartościową korzyścią jest zwiększenie gibkości oraz mobilności całego ciała. Rozciągnięcie mięśni wraz z uelastycznieniem innych struktur (m.in. ścięgien, powięzi i więzadeł) pozwala przeciwdziałać występującym ograniczeniom, które często utrudniają wykonywanie codziennych czynności. Poprawa zakresu ruchomości stawowej zmniejsza ryzyko kontuzji, pozwala też na lepsze odżywianie dysków międzykręgowych, co stanowi jeden z elementów profilaktyki rozmaitych dysfunkcji narządu ruchu np. dyskopatii.

Oprócz tego joga ma niezwykle cenne znaczenie dla:

• poprawy pracy systemu oddechowego, wyregulowania samego cyklu oddychania, nauki spokojnego i głębokiego oddechu (zarówno torem piersiowym, jak i przeponowym), usprawnienia transportu tlenu w obrębie narządów wewnętrznych (np. polepszenia dotlenienia mięśnia sercowego czy mózgu),
• regulacji ciśnienia krwi oraz polepszenia dystrybucji składników odżywczych do pracujących mięśni i innych organów,
• polepszenia wyglądu i zdrowia skóry m.in. dzięki lepszemu odżywianiu i sprawniejszemu oczyszczaniu ze zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii, zwiększenia poziomu telomerazy (enzymu wykazującego odmładzające właściwości dla komórek),
• zwiększenia naturalnej odporności i przeciwdziałania przedwczesnemu procesowi starzenia się organizmu,
• regulacji aktywności hormonalnej (m.in. redukcja poziomu kortyzolu – hormonu stresu, który sprzyja odkładaniu tkanki tłuszczowej),
• usprawnienia pracy systemu nerwowego i niwelowania jego nadmiernego obciążenia (np. po intensywnym i wyczerpującym dniu w pracy).

Joga a zdrowie psychiczne

Wyraźne obniżenie stężenia kortyzolu jest również związane z poprawą kondycji psychicznej. Joga oprócz relaksacji sfery fizycznej oddziałuje też na zdrowie mentalne. Z biegiem czasu i wraz z kolejnymi zajęciami nadmiar stresu zostaje rozładowany, co przekłada się na polepszenie codziennego funkcjonowania. Utrzymujący się stan nadmiernego napięcia może być powodem szeregu nieprawidłowości np. utrudnionego zasypiania, bezsenności, nocnego zgrzytania z zębami czy nieustannego poczucia zmęczenia i braku energii. Wysiłek o charakterze jogi pozwala pozbyć się tego przesadnego stanu zdenerwowania i rozdrażnienia, może wspomóc funkcje psychologiczne (np. koncentrację), a także poprawić ogólne samopoczucie.

Joga to także forma rozwoju duchowego

Nie bez powodu wspomina się, że joga jest treningiem ciała i ducha. Obniżenie poziomu stresu oraz wyeliminowanie ograniczeń fizycznych (np. utrzymujących się dolegliwości bólowych) stanowi idealny punkt wyjścia do poznania samego siebie. Zrozumienie własnych wad ułatwia pracę nad nimi, aby stać się znacznie lepszym człowiekiem! Takie podejście jest wartościowe nie tylko dla nas samych, ale i dla naszego otoczenia, które z całą pewnością zauważy zmianę w naszym dotychczasowym postępowaniu.

Wiele osób dzięki jodze może zrozumieć własne emocje, wyzwolić w sobie większe pokłady motywacji i kreatywności, a także zmienić nastawienie do radzenia sobie z codziennymi problemami. Większe pokłady energii dają moc do przełamywania barier, które dotychczasowo mogły wydawać się niemożliwe do przejścia. Praktycy jogi wspominają, że z większym dystansem podchodzą do napotykanych trudności i mają w sobie więcej pozytywnego myślenia. Co więcej, wzrasta też pewność siebie, co może poprawić dotychczasowe życie towarzyskie oraz ułatwić nawiązywanie kontaktów interpersonalnych.

5 największych mitów dotyczących jogi

W każdej dziedzinie życia krążą plotki i nieścisłości, które zazwyczaj stanowią efekt niedostatecznej wiedzy i wątpliwości. Nie inaczej jest w przypadku jogi. Oto 5 najczęściej powielanych mitów dotyczących tej metody treningowej, które mogą odwieść nas od decyzji sprawdzenia jej w praktyce.

Joga jest nierozerwalnie związana z religią

Trudno zaprzeczyć, że treningi jogi nie oddziałują na ducha i ludzkie wnętrze. Zwłaszcza że w jednym z wcześniejszych fragmentów zostało to wspomniane. Jednak część osób niesłusznie wspomina o nieodłącznym aspekcie religijnym. Co prawda joga jest mocno zakorzeniona w hinduskiej kulturze i często stanowi element praktyki buddystów, jako jedna z form medytacji. Nie stanowi to jednak przeciwwskazania dla osób niewierzących bądź prezentujących inne wyznania. Każdy, bez względu na poglądy religijne może uprawiać jogę.

Joga to aktywność skierowana głównie do kobiet

Płeć w żadnym stopniu nie determinuje możliwości praktykowania jogi. Większa liczba kobiet na zajęciach grupowych wynika raczej z faktu, że stanowi to dla nich zamiennik dla innych i „bardziej męskich” dyscyplin. Na szczęście ten dziwny pogląd powoli odchodzi do lamusa, a mężczyźni bardziej ochoczo decydują się na sprawdzenie jogi na własnej skórze.

Joga jest aktywnością polecaną dla osób rozciągniętych

To kolejny mit, który niesłusznie dyskwalifikuje osoby o ograniczonym zakresie ruchomości stawowej. Joga w żadnym stopniu nie wymaga od uczestników wcześniejszego kontaktu ze sportem i praktycznie każda osoba może spróbować własnych sił w wykonywaniu asanów lub konkretnych pozycji. Podobnie jak w każdej dyscyplinie, tak samo i tutaj istotne jest dostosowanie poziomu trudności do indywidualnych możliwości ćwiczącego. Tak, aby każdy trening był nie tylko wyzwaniem, ale i przyjemnością dla ciała i ducha.

Joga nie jest męcząca

Wszystko tak naprawdę zależy od własnego zaangażowania i dobranych pozycji oraz ćwiczeń. Choć joga kojarzy się przede wszystkim z wolnymi i dokładnymi ruchami, to większość osób na początku własnej drogi odczuwa skutki pierwszych treningów przez kilka kolejnych dni! Globalny charakter asanów i zaangażowanie dużej liczby mięśni powoduje, że zmęczenie pojawia się z czasem. Jeżeli jednak konieczny jest większy wycisk, to nikt nie zabroni zwiększenia intensywności (np. poprzez mocniejszy akcent w fazie napięcia mięśni).

Trening siłowy nie współgra z jogą

Na sam koniec coś dla miłośników siłowni i ciężki treningów z ciężarami, którzy niekiedy dość stronniczo podchodzą do tematu jogi jako formy uzupełnienia ćwiczeń. Umiejętne połączenie tych dwóch metod treningowych może okazać się niezwykle wartościowe w kontekście kształtowania umięśnionej sylwetki, co jednocześnie umożliwi na zwiększenie mobilności aparatu ruchu i zachowanie optymalnego poziomu elastyczności struktur. Ponadto joga może być z powodzeniem wykorzystana jako zastępcza forma dynamicznego i statycznego rozciągania, które jednak często jest zaniedbywane przez miłośników sportów sylwetkowych.